Barajı Geçen Partilerin de Oyları Çöpe Gidebilir!!!

Bugün İlk Kurşun'da ilginç bir yazı okudum. Aslında ilginçliğinden çok, bilgi verici bir yazı... Türkiye'de hangi ilden hangi partinin kaç milletvekili çıkardığını örnek üzerinden anlatıyor...

Hep merak etmişimdir, örneğin İzmir'de, seçim sonrasında hangi partinin kaç milletvekili çıkardığı ya da diğer bir deyişle, milletvekillerinin partilere göre dağılımı nasıl belli oluyor diye...

Öncelikle partilerin Türkiye genelinde aldığı oy, yani barajı geçip geçmediği önemli... Eğer bir parti barajı geçemediyse, ona verilen oylar - halkın deyimiyle - doğrudan çöpe... Geçen partilerin oyu da il bazında özel bir değerlendirmeye tâbi tutuluyor. Tabiî burada bağımsızlar da devreye giriyor... Bu noktada bağımsızların durumu önemli, zira bağımsızlar Türkiye genelinde değerlendirilmediği ve sadece il bazında değerlendirildiği için önlerinde baraj gibi bir dert yok ve oylar boşa gitmiyor.

 

 

Yazar Ayşe Meral, yazısında, ilginç bir değerlendirmeye yer vererek sadece barajı geçemeyen partilere verilen oyların değil, geçenlere verilen oyların da çöpe gittiğini vurguluyor:

"Bağımsız adaylara baraj yok! Yeterli miktarda oy alan Bağımsız aday milletvekili olur. Türkiyede seçim sistemi Barajlı d’hount sistemidir. Partilere baraj vardır. Barajı geçenin dahi pek çok oyu çöpe gider. Yeterli sayıyı tutturan Bağımsız adayların ise tek bir oyu bile çöpe, boşa gitmiyor..."

Yazar Ayşe Meral, bu değerlendirmesinin ardından verdiği örnekle hem illerdeki milletvekili dağılımını, hem barajı geçenlere verilen oyların da çöpe gidebileceğini, hem de bağımsızların durumunu gözler önüne seriyor:

"...Balıkesir Örneği ile size açıklamak istiyorum. 

Türkiye de uygulanan barajlı D’hont Sistemine göre barajı geçen Partilerin aldıkları oylar, önce 1'e, sonra 2'ye, sonra 3'e, sonra dörde, 5'e, 6'ya, 7'ye, 8'e bölünerek gidiyor...

2007 seçimlerinde, Balıkesir'de partilerin aldığı oy ve çıkarttıkları milletvekilleri sayısı;

AKP        CHP       MHP

287.441  168.593  109.769

Bölme işlemi;

287,441 168,593 109,769

143,720 84,296 54,884

95,813 56,197 ……..

71,860 42,148

57,488 ……..

………

Bütün “bölüm”ler hangi partinin olduğuna bakılmadan alt alta büyükten küçüğe sıralanır:

287,441 Akp 1.milletvekiliğini alıyor

168,593 Chp 2.milletvekiliğini alıyor

143,720 Akp 3.milletvekiliğini alıyor

109,769 Mhp 4.milletvekiliğini alıyor

95,813 Akp 5. milletvekiliğini alıyor

84,296 Chp 6.milletvekiliğini alıyor

71,860 Akp 7.milletvekiliğini alıyor

57,488 Akp 8. milletvekiliğini alıyor

Bu durumda AKP 5 Milletvekili, CHP 2 Milletvekili, MHP 1 Milletvekili çıkarttı...

Son çıkan Milletvekilinin oy sayısı 57.488.

Eğer bir bağımsız aday olsaydı ve bu sayıdan 1 fazla oy alsaydı 8. Milletvekiliği AKP'nin değil Bağımsız adayın olur ve AKP'nin 57.488 oyu çöpe gider, AKP 5 değil 4 Milletvekili çıkarırdı.

Diğer çöpe giden oylara bakalım;

CHP'nin 42.148 Oyu çöpe gitmiş. MHP'nin 54.884 oyu çöpe gitmiş. DP zaten barajı aşamadığı için 61.390 Oyu baştan çöpe gitmiş. Yine Genç Partinin de 29 bin küsur oyu baraj nediyle çöpe gitmiş.

Yani CHP'ye, MHP'ye, DP'ye yaramayan çöpe giden oylar, AKP'ye yaramış!.."

İlginç... Belki bazılarınız yeni mi öğreniyorsun diyebilir... Evet, özellikle bu değerlendirmeyi ilk defa okudum, öğrendim... Belki benim gibi olanlar vardır diye koydum... Yazının tamamını ise buradan okuyabilirsiniz...